ด้านศิลปวัฒนธรรม
             ในรัชกาลนี้ การศึกษาของไทยได้เจริญก้าวหน้าขยายตัวออกไปอย่างกว้างขวางกว่าแต่ก่อนมาก อาทิ มีการขยายการศึกษาถึงขึ้นอุดมศึกษา โดยนำเงินที่เหลือจากการบริจาคในการสร้างพระบรมรูปทรงม้า มาปรับปรุง โรงเรียนข้าราชการพลเรือน แล้วยกฐานะขึ้นเป็น จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย นับเป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกของประเทศไทย ในครั้งแรกจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย เปิดสอนอยู่ 4 คณะ คือ
          1. คณะแพทยศาสตร์
          2. คณะรัฐประศาสนศาสตร์
          3. คณะวิศวกรรมศาสตร์
          4. คณะอักษรศาสตร์และวิทยาศาสตร์
บำรุงอาชีวศึกษา ความมุ่งหมายในการจัดการศึกษาครั้งแรกเพื่อมุ่งฝึกให้คนเข้ารับราชการ ในเวลาต่อมามีความจำเป็นน้อยลง จึงโปรดให้บำรุงการศึกษาทางด้านอาชีวขึ้นอย่างจริงจัง กำเนิดโรงเรียนเพาะช่าง จัดตั้งโรงเรียนฝึกหัดครูสตรี ขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2456 ต่อมาพระราชทานนามว่า โรงเรียนเบญจมราชาลัย จัดตั้งโรงเรียนพาณิชยการ เมื่อ พ.ศ. 2455 ตราพระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร์ เมื่อ พ.ศ. 2461 เพื่อควบคุม โรงเรียนของบุคคลหรือคณะบุคคล ซึ่งแต่ก่อนมีชื่อเรียก โรงเรียนของเอกชนว่า โรงเรียนเชลยศักดิ์ ตรา พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. 2464 ขึ้นเพื่อบังคับให้เด็กทุกคนไม่เลือกเพศหรือศาสนาใด ที่มี อายุตั้งแต่ 7 ปีบริบูรณ์ขึ้นไปต้องไปเข้าเรียนหนังสืออยู่ในโรงเรียนจนถึงอายุ 14 ปีบริบูรณ์ โดยไม่ต้องเสียค่าเล่าเรียน นับว่าเป็นการจัดการศึกษาภาคบังคับเป็นครั้งแรก กำเนิดการศึกษาประชาบาล ซึ่งโรงเรียนนี้ประชาชนในท้องที่จัดตั้งขึ้นด้วยทุนทรัพย์ของประชาชนในท้องที่ โดยมอบให้อยู่ในความดูแลของกระทรวงศึกษาธิการ โรงเรียนประเภทนี้ล้วนเป็นโรงเรียนประถมศึกษา เงินค่าใช้จ่ายสำหรับโรงเรียนประชาบาลนี้ ได้มาจากเงิน ซึ่งเรียกเก็บจากประชาชนเป็นรายปี เรียกว่า เงินค่าศึกษาพลี การเก็บเงินค่าศึกษาพลีนี้ เก็บจากชายที่มีอายุ 18 – 60 ปี โดยเก็บอย่างน้อยปีละ 1 บาทแต่ไม่เกิน 3 บาท ผู้ที่ได้รับ การยกเว้น ไม่ต้องเสียเงินค่าศึกษาพลีได้แก่ ผู้ที่ทำมาหากินไม่ได้ พระภิกษุ สามเณร บาทหลวง ทหาร ตำรวจ

โปรดให้ตั้งโรงเรียนในพระบรมราชูปถัมภ์ 4 แห่งได้แก่
     1. โรงเรียนมหาดเล็กหลวงกรุงเทพฯ ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2453 รับเฉพาะนักเรียนกินนอน เป็นโรงเรียนประจำทำนองเดียวกันกับปับลิคสกูลของ ประเทศอังกฤษ
     2. โรงเรียนราชวิทยาลัย ตั้งอยู่ที่ ตำบลบางขวาง จังหวัดนนทบุรี
     3. โรงเรียนพรานหลวง ตั้งอยู่ที่สวนมิสกวัน เป็นโรงเรียนประถมโดยเฉพาะ
     4. โรงเรียนมหาดเล็กหลวงเชียงใหม่ ตั้งอยู่ที่ตำบลห้วยแก้ว จังหวัดเชียงใหม่
โรงเรียนทั้ง 4 แห่งนี้ ภายหลังที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตแล้ว ได้ถูกยุบรวม กิจการเข้าอยู่ในโรงเรียนมหาดเล็กหลวงกรุงเทพฯ แล้วรัชกาลที่ 7 ทรงพระราชทานนามให้ใหม่ว่า โรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย