ประวัติศาสตร์สมัยรัชกาลที่ 2 ( พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ) ( พ.ศ. 2352 - 2367 )
รัชกาลที่ 2 พระนามเดิมว่า “ฉิม” เป็นโอรสองค์ที่ 4 ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก กับสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี ประสูติเมื่อวันพุธที่ 24 กุมภาพันธ์ 2310 ณ นิวาสถานตำบลอัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม เมื่อเจริญวัยได้ทรงศึกษาเล่าเรียน ณวัดบางหว้าใหญ่และได้ตามเสด็จ ในราชการ สงครามหลายครั้งกับพระราชบิดา ตั้งแต่พระชนมายุเพียง 2 พรรษา ครั้นทรงพระเจริญวัยมีพระชันษาสมควรแก่การศึกษาเล่าเรียน สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกก็ได้นำไปฝากให้ศึกษาเล่าเรียนกับสมเด็จพระวันรัตน์(ทองอยู่) ณ วัดระฆังโฆสิตาราม(วัดบางหว้าใหญ่)
ขณะที่มีพระชนมายุตั้งแต่ 8 ชันษาก็ได้ตามเสด็จไปในราชการสงครามทุกครั้ง อาทิ สงครามที่เชียงใหม่ ราชบุรี พิษณุโลก นครจำปาศักดิ์ กรุงศรีสัตนาคนหุตและกรุงกัมพูชา ตลอดสมัยกรุงธนบุรี ครั้นสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึกขึ้นครองราชย์ เป็นรัชกาลที่ 1 ก็ได้รับการสถาปนาเป็น สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร ขณะนั้นทรงมีพระชนมายุเพียง 16 พรรษา และโปรดให้เสด็จไปประทับ ณ พระราชวังเดิมของสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ที่ปากคลองบางกอกใหญ่
เมื่อถึงปี พ.ศ. 2331 ได้ผนวชที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม แล้วเสด็จไปจำพรรษา ณ วัดสมอราย เป็นเวลา 1 พรรษา หลังจากลาสิกขาแล้วจึงกลับเข้ารับราชการ เมื่อสมเด็จกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท ทิวงคตลง ในปี พ.ศ. 2349 เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร จึงได้รับการสถาปนาขึ้นดำรงตำแหน่ง กรมพระราชวังบวรสถานมงคล ( วังหน้า )ทรงพระนามว่ากรมพระราชวังบวรมหาอิศรสุนทรขณะนั้น มีพระชนมายุได้ 40 พรรษา แล้วอีก 3 ปีต่อมา ( 2352 ) รัชกาลที่ 1 สวรรคต จึงได้ขึ้นครองราชย์เป็นรัชกาลที่ 2 ในพระบรมราชจักรีวงศ์ มีพระนามว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (สมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี ศรีสินทรบรมมหาจักรพรรดิราชาธิบดินทร์ ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาศกรวงศ์ องค์ปรมาธิเบศร์ ตรีภูวเนตรวรนายก ดิลกรัตนราชชาติอาชาวศรัย สมุทัยคโรมนต์ สกลจักรวาลาธิเมนทรต์ สุริเยนทราธิบดินทร์ หริหรินทราธาดาธิบดี ศรีสุวิบูลย์ คุณอกณิฐ ฤทธิราเมศวรมหันต์ บรมธรรมิกราชาธิเบศร์ โลกเชฐวิสุทธิ์ รัตนมงกุฏประเทศคตา มหาพุทธางกูร บรมบพิตร) (พระนามที่ปรากฏ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย นั้น พึ่งถวายพระนามเรียกเมื่อรัชกาลที่ ๓) ดำรงตำแหน่งในราชสมบัติ 15 ปีเศษ ก็สวรรคต เมื่อ 21 กรกฎาคม 2367 รวมพระชนมายุได้ 58 พรรษา มีพระราชโอรสและพระราชธิดา รวม 73 พระองค์